Ekspertyzy ekologiczne

Ekspertyza zoologiczna dla obszaru leśnego i innych terenów zielonych w obrębie ulic Oliwkowej, Pomarańczowej, Kokosowej i Bananowej w Łodzi

Opracował: dr. Radomir Jaskuła

1/ Obszar 

Obszarem objętym niniejszą ekspertyzą jest teren zlokalizowany na planie wielokąta pomiędzy ulicami Byszewską, Figową, Ananasową
i Oliwkową, we wschodniej części Łodzi (Ryc.1-2). Teren ma charakter podmiejski, z nielicznymi zabudowaniami. Znaczna jego część jest tzw. terenem zielonym o charakterze leśnym, porastającym w znacznej mierze przez sosnę (Pinus sylvestris) i brzozę (Betula), z domieszką innych gatunków drzew i licznych krzewów (Ryc.3-5). W niewielkim stopniu teren obejmuje też fragmenty przydomowych ogrodów.

Ryc.1. Lokalizacja obszaru objętego ekspertyzą.

Ryc. 2. Obszar objęty ekspertyzą

Ryc. 3. Zadrzewienia sosnowe o charakterze leśnym.

Ryc. 4. Zadrzewienia brzozowo-sosnowe.

2/ Metodyka

Ekspertyza została oparta o dane zbierane podczas kilkunastu wizji lokalnych prowadzonych w różnych odstępach czasu w latach
2014-2017 i nakierowanych na chronione i zagrożone gatunki zwierząt w Polsce. Bezkręgowce poszukiwane były tzw. metodą „na upatrzonego” polegającą na aktywnym przeszukiwaniu terenu w siedliskach dogodnych dla poszczególnych grup taksonomicznych (np. rośliny kwitnące – trzmiele Bombus spp., wilgotne zadrzewienia/zakrzaczenia – ślimaki, itp.), podobnie poczyniono dla herpetofauny.
W przypadku ptaków wykorzystana została lornetka (lokalizacja osobników i gniazd), nasłuchiwano także odgłosów terytorialnych samców w okresie rozrodczym, w odniesieniu do ssaków poszukiwano śladów i tropów, brano pod uwagę także znalezione martwe osobniki.

3/ Wyniki 

W efekcie przeprowadzonych obserwacji odnotowano obecność 45 chronionych gatunków zwierząt (Rozporządzenie Ministra Środowiska 
z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt).

 a/ Bezkręgowce 

Odnotowano łącznie 10 gatunków chronionych bezkręgowców, w tym dziewięć gatunków owadów oraz jeden gatunek mięczaka (Tabela 1). Wszystkie gatunki objęte są w Polsce ochroną częściową.

Tabela 1. Chronione gatunki bezkręgowców stwierdzone na badanym obszarze (OCz – ochrona częściowa)

b/ Herpetofauna

Odnotowano łącznie trzy gatunki zaliczane do herpetofauny, w tym dwa gatunki płazów i jeden gatunek gada (Tabela 2). Wszystkie objęte są w Polsce ochroną częściową.

Tabela 2. Chronione gatunki płazów i gadów stwierdzone na badanym obszarze (OCz – ochrona częściowa)

c/ Ptaki

Odnotowano łącznie 24 gatunki ptaków, w tym 21 podlegających ochronie ścisłej, dwa chronione częściowo, a jeden będący gatunkiem łownym (Tabela 3). Przynajmniej 15 z nich jest na badanym obszarze gatunkami lęgowymi.

Tabela 3. Chronione gatunki ptaków stwierdzone na badanym obszarze (OŚ – ochrona ścisła, OCz – ochrona częściowa, GŁ – gatunek łowny chroniony odrębnymi przepisami)

d/ Ssaki

Odnotowano łącznie osiem gatunków ssaków, w tym cztery chronione częściowo oraz cztery gatunki łowne (Tabela 4).

Tabela 4. Chronione gatunki ssaków stwierdzone na badanym obszarze (OŚ – ochrona ścisła, OCz – ochrona częściowa, GŁ – gatunek łowny chroniony odrębnymi przepisami)

4. Waloryzacja

Fauna obszaru objętego ekspertyzą cechuje się typowym składem gatunkowym dla terenów podmiejskich, posiadających znaczący udział zalesień i zadrzewień na swojej powierzchni. Tego typu siedliska są doskonałym miejscem gniazdowania dla licznych gatunków ptaków, oraz miejscem rozrodu/kryjówek/żerowania dla niektórych ssaków, płazów, gadów i licznych bezkręgowców. Biorąc pod uwagę niewielką powierzchnię omawianego obszaru, na uwagę zasługuje liczba odnotowanych gatunków ptaków (z całą pewnością jednak niepełna, co wynika z braku badań pełno sezonowych), a także pokaźny odsetek gatunków trzmieli (około 16% fauny Polski). Łączna liczba gatunków chronionych, odnotowanych z tego terenu (45) wyraźnie wskazuje na istotne znacznie tego typu obszaru dla zachowania różnorodności gatunkowej zwierząt w nieustannie przekształcającym się krajobrazie podmiejskim Łodzi.